Bảng điểm cân bằng/ Balanced scorecard là gì?Tại sao balanced scorecard vừa được xem là công cụ đo lường vừa được xem là công cụ quản trị? Hãy cùng trường quản lý SOM tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!
Balanced scorecard là gì?
Balanced Scorecard (BSC) – bảng điểm cân bằng hay thẻ điểm cân bằng, là một phương pháp quản trị hiện đại dựa trên việc đối chiếu giữa hiệu suất thực tế của doanh nghiệp với mục tiêu ban đầu. Đây vừa là công cụ đo lường, vừa là công cụ quản trị mà ở đó mỗi khía cạnh được chọn đều liên quan mật thiết với nhau, khi một yếu tố thay đổi sẽ dẫn đến thay đổi ở tất cả yếu tố còn lại.
Cụ thể hơn, mô hình này sẽ đánh giá 4 khía cạnh chính của doanh nghiệp gồm: tài chính, khách hàng, nội tại, học tập và phát triển trên một khuôn mẫu đồng nhất và mối quan hệ giữa các yếu tố. Từ đó, doanh nghiệp thấy được hiệu suất tổng thể, xác định các yếu điểm cần cải thiện, thiết lập định hướng phát triển cho tương lai mỗi khi thay đổi 1 hoặc nhiều yếu tố cũng như điểm cân bằng phù hợp với mục tiêu, khả năng của mình.
Chẳng hạn để đạt được mục tiêu tăng trưởng doanh số sẽ quy đổi được về sự gia tăng trong độ hài lòng trong trải nghiệm khách hàng. Điều này đồng nghĩa với việc phải gia tăng nhân viên phục vụ hoặc đào tạo nâng cao năng lực nhân viên. Kéo theo đó là chi phí đầu tư tương ứng. Đây là một mối quan hệ nhân quả – doanh nghiệp sẽ chẳng đạt được mục tiêu doanh số nếu không có sự thay đổi và đầu tư tương đương.
Phân tích 4 khía cạnh của thẻ điểm cân bằng – Balanced Scorecard
Balanced scorecard xây dựng một bảng điểm đồng nhất nhằm đánh giá 4 khía cạnh thành phần dựa trên mục tiêu, chỉ số đo lường và kết quả thực tế của các chỉ số này. Dựa trên bảng điểm này, BSC giúp doanh nghiệp sẽ biết được xu hướng hiệu quả của tất cả các khía cạnh một cách cụ thể và khách quan.
Thước đo tài chính là kết quả về mặt tài chính như doanh thu, lợi nhuận năm, chi phí tháng… Khía cạnh này dễ đo lường hơn cả và nó nói lên tính hiệu quả về mặt dòng tiền, trả lời bằng những con số rằng các hoạt động kinh doanh có thực sự hiệu quả hay không.
Thái độ của khách hàng – những dữ liệu ghi nhận sự hài lòng của khách hàng về sản phẩm, giá cả, kênh phân phối. Việc đáp ứng được sự hài lòng của khách hàng liên quan mật thiết đến hiệu quả tài chính vì sự tín nhiệm, yêu thích sản phẩm càng cao, doanh thu càng dễ tăng trưởng, và ngược lại. Như vậy, nếu đây là yếu tố làm thay đổi doanh số, doanh nghiệp sẽ có cơ sở để cải tiến, đổi mới sản phẩm và gia tăng lợi thế cạnh tranh.
Thực trạng vận hành trong tổ chức là khía cạnh đo lường các yếu tố trong nội tại doanh nghiệp như sản phẩm, quy trình vận hành… Việc so sánh giữa hiệu suất thực tế với những mục tiêu kỳ vọng giúp phát hiện ra vấn đề tắc nghẽn, lỗ hổng hay lãng phí trong quản trị chiến lược. Từ đây, những nhà quản lý có thể biết được thiếu sót của mình để điều chỉnh kịp thời, đáp ứng được thị hiếu người dùng và đạt được các kết quả tài chính kỳ vọng.
Học tập và phát triển – đánh giá hiệu quả của việc đầu tư phát triển nhân sự. Không phải doanh nghiệp nào cũng sẵn sàng đầu tư cho đào tạo và phát triển nhân sự vì thế việc đo lường khả năng sử dụng các kiến thức sau khi được đào tạo sẽ cho giúp cho các doanh nghiệp biết được rằng việc đầu tư này xứng đáng hay không, có khiến các nhân sự nâng cao tay nghề và giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu tài chính hay không.
Thẻ điểm cân bằng chọn lọc đo lường 4 khía cạnh trọng tâm và hệ thống chúng kết nối với nhau thành bức tranh lớn thực trạng của tổ chức. Căn cứ trên BSC, những nhà điều hành có thể theo dõi sâu sát, quản lý hiệu quả và thúc đẩy cả tổ chức phát triển bền vững.
Lợi ích khi ứng dụng Balanced Scorecard trong quản trị chiến lược
Bản chất của balanced scorecard dựa trên những dữ liệu đo lường được để đánh giá và hiệu suất các hoạt động trong tổ chức. Nhưng khác với những báo cáo đo lường thông thường, BSC mang lại nhiều lợi ích có ý nghĩa đặc biệt khác trong doanh nghiệp.
Tiết kiệm nguồn lực và tối ưu nội lực của doanh nghiệp: hoạt động đo lường của BSC được thực hiện liên tục giúp doanh nghiệp thấy được điểm cần đầu tư cải thiện, điểm cần phát huy và đầu tư thời gian, nhân lực, tiền bạc đích xác. Hoạt động đầu tư “đúng người đúng việc” khiến cho nguồn lực doanh nghiệp không bị lãng phí, phát huy được thế mạnh của doanh nghiệp và kéo theo sự phát triển của 4 yếu tố còn lại trong BSC.
Cung cấp tầm nhìn quản trị bao quát, định hướng cải thiện chất lượng sản phẩm/dịch vụ: BSC đã chọn lọc đo lường những yếu tố cốt lõi nhất ảnh hưởng trực diện đến hoạt động của doanh nghiệp. Không thừa, không thiếu, BSC cung cấp một bức tranh tổng quát, cô đọng cho người quản lý, giúp họ có được những định hướng phù hợp nhất với thực trạng doanh nghiệp.
Cắt giảm những quy trình kém hiệu quả nhanh chóng: từ việc có được góc nhìn bao quát các nhà quản lý dễ dàng loại bỏ những quy trình kém hiệu quả hoặc mang lại kết quả thấp hơn khả năng có thể cho tổ chức.
Ngoài ra, BSC đặt quá trình quản trị trong tổ chức dưới góc nhìn khoa học, có hệ thống hơn giúp tối ưu nguồn lực, cải thiện các hoạt động và phát triển vững chắc. Thế nên ngày nay BSC không những được áp dụng trong doanh nghiệp mà còn được ứng dụng trong tổ chức phi lợi nhuận và cả chính phủ.
Quản trị tổ chức ngày nay đặt lên vai những nhà quản lý trọng trách ngày càng nặng nề khi mà không những phải vững vàng chuyên môn, giàu kinh nghiệm quản lý đội nhóm mà còn phải biết ứng dụng nhiều mô hình quản trị khác nhau.
Để những nhà quản lý “nhẹ gánh” trách nhiệm nhưng vẫn điều hành doanh nghiệp hiệu quả, cùng tham khảo thêm mộ vài thông tin viết riêng về kỹ năng quản trị và vận hành dưới đây nhé: