Đâu là các kỹ năng lãnh đạo, quản lý cần thiết để giám đốc điều hành, chủ doanh nghiệp hay nhân sự cấp C dẫn dắt tổ chức đi qua kỷ nguyên biến động của hiện tại và thời đại tái thiết ở tương lai? Cùng trường kinh doanh SOM – AIT tìm hiểu qua 3 cấp bậc kỹ năng cho nhà lãnh đạo trong bài viết dưới đây nhé!
Thời đại mới, kỹ năng mới: Áp lực thay đổi từ làn sóng công nghệ
Chuyển đổi số, big data, tự động hóa, máy học, trí tuệ nhân tạo, blockchain… đây không phải là những khái niệm mới nhưng cũng không phải là xu thế chỉ tồn tại ở tương lai. Nếu trước đại dịch Covid-19, đa số tổ chức đều nghĩ làn sóng chuyển đổi số sẽ chỉ thực sự ‘ập tới’ trong 5-10 năm nữa thì những ngày giãn cách, số hóa một phần, một bộ phận chức năng đã trở thành ‘phao cứu sinh’ cho nhiều lĩnh vực.
Và càng bị cuốn vào dòng chảy ‘chuyển đổi số’, càng nhiều vấn đề phát sinh. Không chỉ dừng ở phần mềm đơn lẻ, mà còn là khả năng tích hợp hệ thống; không chỉ là hệ thống mà còn cần dữ liệu; không chỉ là công nghệ mà còn là vấn đề con người – những yêu cầu kỹ năng mới từ lập trình, phân tích dữ liệu, đến chiến lược chuyển đổi số… Có thể nói, đây là cuộc chơi gây ra nhiều xáo trộn và đòi hỏi sự cải tổ ở mọi khía cạnh, cấp độ tổ chức.
Cấp quản lý cũng không nằm ngoài ảnh hưởng.
Thời đại thay đổi, cách thức kinh doanh vận hành thay đổi và thế giới quản lý cũng cần thay đổi để bắt nhịp với nền kinh tế mới. Điều này cũng tương tự như thời kỳ bùng nổ internet/ website trong quá khứ. Nhiều nguyên tắc lãnh đạo, quản trị, chiến lược cơ bản tuy vẫn đúng trong bối cảnh mới, ‘luật chơi’ đã bắt đầu thay đổi mà ở đó lợi thế dành cho người thích ứng để đón đầu trước khi trở thành ‘chuẩn bình thường’ cho toàn bộ doanh nghiệp.
Chẳng hạn như ảnh của big data tới các nguyên tắc kinh doanh:
- Với sự ‘khai sinh’ của khái niệm big data, doanh nghiệp đang chuyển dịch dần từ ‘ra quyết định dựa trên kinh nghiệm cá nhân và nguyên tắc lý thuyết’ sang hướng ‘logic hóa dựa trên dữ liệu’.
- Ở thời điểm hiện tại, có thể nói ai sở hữu big data, người đó có cả thị trường – ví dụ như các tên tuổi lớn như Facebook, Google, Airbnb….
- Nhưng ở tương lai khi big data trở thành tiêu chuẩn của ngành hàng, sự khác biệt sẽ nằm ở khả năng khai thác, phân tích… thậm chí khả năng ứng dụng AI.
Và tất nhiên, đi kèm với những bước tiến đó nhà quản lý cũng cần ‘làm mới’ các kiến thức, kỹ năng quản lý tương ứng!
Suy cho cùng, để dẫn dắt doanh nghiệp trong kỷ nguyên thay đổi không ngừng, nhà quản lý, lãnh đạo luôn cần một ‘tư duy mở’ để ‘học’ và ‘học lại’ những khái niệm, kỹ năng ‘tiến hóa cùng thời đại’!
Ở cấp quản trị, có thể bạn không cần phải thành thạo những kỹ năng lập trình, xử lý dữ liệu… Nhưng để phối hợp và quản lý tính hiệu quả những bộ phận, nhân sự chuyên môn, dưới đây là 3 nhóm kỹ năng các giám đốc, lãnh đạo cần trang bị cho thời đại mới!
1. Nhóm kỹ năng quản trị doanh nghiệp cơ bản
Các kỹ năng nền tảng luôn là kỹ năng cần thiết để đảm đương vai trò nhà lãnh đạo trong bất kỳ bối cảnh nào. Bản chất của vai trò quản lý, điều hành là đảm bảo tổ chức luôn đứng vững trước mọi tình huống – dù là thời kinh tế thịnh vượng hay giai đoạn xáo trộn; dù là lúc mới phát triển, ra mắt sản phẩm hay trong giai đoạn ‘thoái trào’, sản phẩm cần tối ưu, cải tiến, tái tung…
Dưới đây là những kỹ năng cốt lõi đồng thời cũng là những phẩm chất cần có ở một nhà lãnh đạo, điều hành:
- Kỹ năng lãnh đạo sự thay đổi và tư duy sáng tạo: Nếu muốn tạo ra những thay đổi lớn, chúng ta cần thử một cái gì đó khác đi. Và sáng tạo ở đây không chỉ dừng lại ở ‘ý tưởng’ mà còn là cách hiện thực hóa và ứng dụng những ‘ý tưởng’ đó vào giải quyết các bài toán cụ thể. Đôi lúc sáng tạo là giải quyết các vấn đề cũ theo cách mới tối ưu hơn!
- Trí tuệ cảm xúc (EQ) & kỹ năng lãnh đạo nhóm: Để quản lý đội nhóm tốt, giỏi chuyên môn là chưa đủ mà còn cần sự thấu cảm để thắt chặt kết nối giữa các cá nhân trong tập thể. Một tổ chức toàn nhân tài không phải là tổ chức tốt nếu kết nối lỏng lẻo, mỗi người một hướng. Và để tạo ra một đội ngũ mạnh, có khả năng bổ trợ lẫn nhau – kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng làm việc với con người luôn là những ưu tiên hàng đầu của nhà quản lý!
- Kỹ năng giao tiếp thuyết phục: Khả năng cần thiết để truyền đạt hiệu quả các định hướng chiến lược và phối hợp cùng nhân sự đồng cấp theo hướng có lợi cho tổ chức. Càng ở các cấp độ cao, các nhà quản lý càng cần khả năng ‘concept hóa’ hoặc diễn giải các vấn đề phức tạp theo cách dễ hiểu nhất.
- Tư duy phản biện và ra quyết định: Đây là những kỹ năng lãnh đạo cần thiết để khai thác tối đa các công cụ, dữ liệu sở hữu và đưa ra những chỉ đạo nhanh chóng, hiệu quả cho cấp dưới/ bộ phận thực thi. Những nhà quản lý, điều hành giỏi là những người có thể đưa ra định hướng, hoặc biết cách hướng dẫn để ‘tìm ra’ lời giải thay vì ‘chuyền gánh nặng’ đó cho cấp dưới tự xoay sở!
→ Khóa học giám đốc điều hành tại Tp. Hồ Chí Minh
2. Nhóm kỹ năng quản lý dưới góc độ digital
Nhà quản lý, lãnh đạo không nhất thiết phải biết tường tận về chuyên môn. Nhưng để đánh giá hiệu quả những hạng mục ngoài chuyên môn hoặc khai thác sức mạnh của công nghệ, digital vào các thay đổi vĩ mô, dưới đây là các kỹ năng quản lý cần thiết cho các nhà lãnh đạo thế hệ mới hoặc các giám đốc thế hệ cũ ‘bước qua thời đại chuyển giao’!
- Kỹ năng phân tích dữ liệu: Đây là kỹ năng cần được ưu tiên khi hầu hết các hoạt động kinh doanh đã ‘di dời’ lên nền tảng số và các quyết định lớn được định hướng bởi dữ liệu. Khi mà vai trò của dữ liệu lớn và khả năng khai thác dữ liệu lớn ngày càng quan trọng trong kinh doanh, sẽ ngày càng ít không gian cho các quyết định cảm tính.
- Tư duy nhanh trong chuyển đổi số: Nếu chuyển đổi số vẫn còn là ‘đề bài’ khó giải cho nhiều doanh nghiệp, việc nắm vững các nguyên tắc cơ bản của các công nghệ phổ biến như: kiến thức digital, quản lý dữ liệu số và đánh giá vai trò, ứng dụng của công nghệ cũng như tính tương thích với tổ chức sẽ là điều kiện cần để đưa công ty từng bước tiến lên trong cuộc đua digital transformation!
- Khả năng thích ứng linh hoạt: Kỹ năng lãnh đạo cần thiết để đưa doanh nghiệp đi qua thời đại ‘biến động’ không ngừng từ bối cảnh thị trường đến mô hình, xu hướng công nghệ như hiện nay. Lúc này, thay vì áp đặt ‘hệ tư duy cũ’ trong bối cảnh mới, các lãnh đạo, giám đốc điều hành cần một tư duy mở để hấp nạp và ứng dụng những ‘đột phá’ mới, ưu hóa ‘cỗ máy doanh nghiệp khổng lồ’.
→ Khóa học lãnh đạo chuyển đổi số doanh nghiệp
Ứng dụng công nghệ không chỉ dừng lại ở tối ưu vận hành nội bộ, mà đôi lúc còn để phục vụ khách hàng của doanh nghiệp. Tích hợp các thuật toán, phần mềm vào chăm sóc nhanh, linh hoạt, chính xác cũng chính là cách nâng cao lợi thế cạnh tranh thương hiệu, đặc biệt khi thị trường ngày càng khó tính với chất lượng dịch vụ.
Bởi vậy ‘tự học’ và không ngừng ‘học’ cũng là một trong những kỹ năng quan trọng của người lãnh đạo trong mọi thời kỳ!
3. Nhóm các kỹ năng lãnh đạo, quản lý ‘của tương lai’
Rất có thể trong tương lai cơ cấu tổ chức phẳng hơn; doanh nghiệp tổ chức sẽ tập trung vào các hoạt động mang lại hiệu suất thay vì quản lý quy trình, quản lý nhân sự; các thuật toán, trí tuệ nhân tạo sẽ ngày càng tối ưu để hay thế con người trong nhiều vai trò ở cấp chiến thuật với những dữ liệu có sẵn…
Lúc này có thể các vấn đề quản trị, điều hành sẽ được dự đoán, giải quyết ngay trước khi thực sự trở thành vấn đề. Bởi vậy, vai trò của người làm quản lý cũng cần được định nghĩa lại. Thay vì dành quá nhiều thời gian cho các tác vụ ‘liên quan tới con người’, cấp lãnh đạo, nhà điều hành sẽ cần giải quyết những vấn đề chuyên sâu hơn – những bài toán ‘không phụ thuộc vào dữ liệu quá khứ’.
Dưới đây là 3 kỹ năng lãnh đạo, điều hành trọng điểm cần được phát triển trong tương lai khi công nghệ đủ khả năng làm thay các công chuyện vụn vặt:
- Networking Agility: Để giải quyết các thách thức lớn nằm ngoài phạm vi hiểu biết hay năng lực chuyên môn của các bộ phận doanh nghiệp, hợp tác – kết nối chính là chìa khóa để đưa tổ chức ‘bứt’ ra khỏi vũng lầy luẩn quẩn. Ai giỏi việc gì làm việc đó. Thay vì ‘ôm đồm’ mọi việc, phát triển mạng lưới quan hệ để khai thác các nguồn lực đúng lúc, đúc thời điểm sẽ là điều kiện bắt buộc trong thời đại mới!
- Giải quyết vấn đề đa phương pháp: Các thách thức ở tương lai sẽ chỉ càng ngày càng phức tạp hơn so với hiện tại. Nhà quản lý, điều hành đòi hỏi phối hợp nhiều phương pháp phân tích, tổng hợp hơn với sự hỗ trợ của dữ liệu để thu hẹp các giả định và thử nghiệm. Đây cũng là một trong những năng lực được ưu tiên khi tuyển chọn hoặc đề bạt nhân sự lên vai trò quản lý!
- Kỹ năng ghi nhận đóng góp: Vẫn là những kỹ năng lãnh đạo quản lý truyền thống nhưng cần thay đổi để phù hợp với mô hình làm việc tương lai khi không gian làm việc linh hoạt hơn (làm từ bất cứ nơi đâu), thời gian làm việc tự do hơn (các đội ngũ freelancer/ bộ phận chức năng thuê ngoài)…
Để đưa doanh nghiệp tiếp tục tiến lên trong thời đại mới, lãnh đạo, nhà quản lý cần điều hành hiện tại dưới góc nhìn tương lai. Đó cũng là lý do ‘làm sếp’ là một quá trình ‘học không ngừng’ để ngày càng tối ưu hiệu quả doanh nghiệp – tổ chức.
Vậy nên học kỹ năng lãnh đạo và quản lý ở đâu?
SOM – AIT là trường quản trị top 20 khu vực châu Á về các chương tình thạc sĩ điều hành cao cấp EMBA. Trường có trụ sở chính ở Thái Lan, thu hút nhiều học viên đang làm việc ở các vị trí cấp cao tại nhiều doanh nghiệp, chính phủ và tổ chức phi chính phủ từ Việt Nam, Myanmar, Ấn Độ, Pakistan, Trung Quốc, Nhật Bản cũng như Thái Lan. Tại Việt Nam, cho đến nay SOM đã đào tạo hơn 4,100 học viên hiện đang nắm nhiều vị trí trụ cột ở các tổ chức.
Chương trình EMBA tại SOM là khóa học kỹ năng lãnh đạo và quản lý dành riêng cho nhân sự có trên 7 năm kinh nghiệm, hiện đang hoặc đã đừng đảm nhận vai trò quản lý các cấp tại doanh nghiệp. Thay vì đào tạo kiến thức đại cương, tổng quát, chương trình sẽ tập trung khai thác sâu hơn về năng lực tư duy nhanh, giải quyết vấn đề, kỹ năng điều hành cùng các kiến thức thiết yếu trong thời kỳ ‘đổi mới từng ngày’ như hiện nay!
→ Xem chi tiết về lớp học quản lý, điều hành tại SOM
Nếu bạn cần được tư vấn về các khóa học thiết yếu để sẵn sàng đảm đương trọng trách con hơn trên ‘con đường quản lý – điều hành’, hãy chia sẻ cho SOM-AIT về nhu cầu bản thân tại Form dưới đây. Chúng tôi sẽ liên hệ hỗ trợ ngay trong thời gian sớm nhất không quá 24h!