Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, mục tiêu Net Zero – hay phát thải ròng bằng 0 – đã trở thành một trong những cam kết quan trọng nhất của các quốc gia và doanh nghiệp trên toàn cầu. Đây không chỉ là một xu hướng mà còn là giải pháp cấp thiết để giảm tác động tiêu cực của khí nhà kính, bảo vệ hệ sinh thái và đảm bảo sự phát triển bền vững. Vậy mục tiêu Net Zero là gì? Vì sao nó quan trọng? Và doanh nghiệp có thể làm gì để đạt được mục tiêu này? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. Mục tiêu Net Zero là gì?
Mục tiêu Net Zero (hay còn gọi là phát thải ròng bằng 0) là cam kết của các tổ chức, doanh nghiệp và quốc gia nhằm giảm lượng khí nhà kính (GHG) phát thải xuống mức thấp nhất có thể, đồng thời bù đắp phần phát thải còn lại bằng các biện pháp hấp thụ carbon, chẳng hạn như trồng rừng, công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon (CCS).
Theo Thỏa thuận Paris 2015, các quốc gia trên thế giới đã đặt ra mục tiêu giữ mức tăng nhiệt độ toàn cầu dưới 2°C, đồng thời nỗ lực giới hạn mức tăng ở 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Để đạt được mục tiêu này, các chuyên gia khí hậu nhấn mạnh rằng thế giới cần đạt Net Zero vào năm 2050.
→ Có thể bạn quan tâm: net zero emission là gì?
2. Vì sao mục tiêu Net Zero quan trọng?
Mục tiêu Net Zero đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Khi lượng khí nhà kính trong khí quyển tiếp tục gia tăng, hậu quả như bão lũ, hạn hán và sự nóng lên toàn cầu ngày càng nghiêm trọng hơn. Đạt được Net Zero không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tạo ra một nền kinh tế bền vững hơn. Cụ thể, lợi ích của Net Zero bao gồm:
- Giảm tác động của biến đổi khí hậu: Cắt giảm khí CO₂ và các khí nhà kính khác giúp giảm hiệu ứng nhà kính, góp phần giữ nhiệt độ trái đất ổn định hơn.
- Thúc đẩy mô hình kinh doanh bền vững: Doanh nghiệp chuyển đổi sang hoạt động thân thiện với môi trường giúp nâng cao thương hiệu, tăng sự tin tưởng từ khách hàng và đối tác.
- Tạo động lực cho đổi mới công nghệ: Nhu cầu cắt giảm phát thải thúc đẩy sự phát triển của năng lượng tái tạo, giao thông xanh và các công nghệ thu giữ carbon.
- Bảo vệ hệ sinh thái và sức khỏe con người: Ô nhiễm không khí từ khí thải công nghiệp, giao thông và nông nghiệp là nguyên nhân chính gây ra nhiều bệnh về hô hấp, tim mạch. Cắt giảm phát thải giúp cải thiện chất lượng không khí và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
3. Các lĩnh vực chính hướng đến Net Zero là gì?
Để đạt mục tiêu Net Zero, nhiều lĩnh vực quan trọng cần thay đổi cách thức vận hành, bao gồm:
- Năng lượng: Sử dụng năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió và thủy điện giúp thay thế nhiên liệu hóa thạch, cắt giảm lượng khí thải carbon từ các nhà máy điện.
- Giao thông: Ô tô điện, xe đạp điện, xe buýt chạy bằng hydro hoặc năng lượng mặt trời là những giải pháp giúp giảm khí thải CO₂ từ ngành giao thông vận tải.
- Xây dựng: Các tòa nhà sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường, ứng dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng và hệ thống quản lý thông minh giúp giảm lượng phát thải trong lĩnh vực xây dựng.
- Nông nghiệp và thực phẩm: Thực phẩm hữu cơ, giảm sử dụng phân bón hóa học và phát triển công nghệ canh tác không gây hại đến hệ sinh thái giúp ngành nông nghiệp giảm đáng kể lượng khí thải methane và nitrous oxide.
- Công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon (CCS): Công nghệ này giúp loại bỏ CO₂ khỏi khí quyển và lưu trữ lâu dài dưới lòng đất hoặc sử dụng lại trong công nghiệp.
4. Cách doanh nghiệp hướng đến Net Zero với mô hình kinh doanh bền vững
Các doanh nghiệp có thể áp dụng mô hình kinh doanh bền vững để đạt mục tiêu Net Zero thông qua những chiến lược sau:
- Sử dụng năng lượng tái tạo: Doanh nghiệp có thể đầu tư vào điện mặt trời, gió hoặc mua chứng chỉ năng lượng tái tạo (REC) để giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
- Cải thiện hiệu suất năng lượng: Áp dụng các công nghệ tiết kiệm năng lượng trong sản xuất, tối ưu hóa quy trình vận hành và nâng cấp hệ thống làm mát, chiếu sáng, động cơ giúp giảm tiêu thụ điện và khí thải.
- Phát triển chuỗi cung ứng bền vững: Các công ty cần hợp tác với nhà cung cấp sử dụng nguyên liệu tái chế, sản xuất có trách nhiệm và vận chuyển thân thiện với môi trường để giảm phát thải trong chuỗi giá trị.
- Thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn: Áp dụng nguyên tắc 3R (Reduce – Giảm thiểu, Reuse – Tái sử dụng, Recycle – Tái chế) vào sản phẩm, bao bì, quy trình sản xuất giúp giảm chất thải và hạn chế khai thác tài nguyên.
- Đầu tư vào công nghệ thu giữ carbon: Một số doanh nghiệp lớn đã nghiên cứu và triển khai công nghệ thu giữ CO₂ để bù đắp lượng khí thải phát sinh trong quá trình sản xuất.
- Khuyến khích nhân viên và khách hàng tham gia vào các hoạt động xanh: Thay đổi hành vi của nhân viên, khuyến khích làm việc từ xa, sử dụng phương tiện công cộng, giảm nhựa dùng một lần và mua sắm bền vững là những cách giúp doanh nghiệp cắt giảm phát thải gián tiếp.
5. Thách thức và giải pháp để đạt Net Zero
Mặc dù mục tiêu Net Zero mang lại nhiều lợi ích, nhưng các doanh nghiệp và chính phủ vẫn đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình thực hiện.
- Chi phí đầu tư ban đầu cao: Các công nghệ xanh như năng lượng tái tạo, phương tiện không phát thải, CCS đòi hỏi vốn đầu tư lớn. Giải pháp là huy động tài chính xanh, hợp tác công tư (PPP) và tận dụng các quỹ hỗ trợ từ chính phủ.
- Khó khăn trong thay đổi mô hình sản xuất: Một số ngành công nghiệp như thép, xi măng, hàng không gặp nhiều khó khăn khi áp dụng quy trình sản xuất phát thải thấp. Giải pháp là nghiên cứu các vật liệu thay thế và cải tiến quy trình sản xuất để giảm lượng phát thải.
- Thiếu chính sách hỗ trợ đồng bộ: Nhiều quốc gia chưa có chính sách mạnh mẽ để khuyến khích doanh nghiệp thực hiện Net Zero. Chính phủ cần có cơ chế ưu đãi về thuế, hỗ trợ tài chính, cũng như quy định bắt buộc về báo cáo phát thải để thúc đẩy quá trình này.
- Nhận thức chưa đồng đều: Một số doanh nghiệp và người tiêu dùng vẫn chưa thực sự quan tâm đến phát triển bền vững. Giải pháp là đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục và xây dựng chương trình khuyến khích tiêu dùng xanh.
→ Có thể bạn quan tâm: Định hướng triển khai net zero cho 9 lĩnh vực trọng điểm
Mục tiêu Net Zero không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để doanh nghiệp phát triển theo hướng bền vững, tạo ra giá trị lâu dài cho cộng đồng và môi trường. Để đạt được mục tiêu này, doanh nghiệp cần áp dụng mô hình kinh doanh bền vững, tận dụng công nghệ xanh, cải thiện chuỗi cung ứng và nâng cao nhận thức của nhân viên cũng như khách hàng.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc hướng đến Net Zero không chỉ giúp bảo vệ hành tinh mà còn giúp doanh nghiệp tạo lợi thế cạnh tranh, đáp ứng xu hướng thị trường và thu hút các nhà đầu tư quan tâm đến ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị). Bằng cách cam kết với Net Zero ngay hôm nay, doanh nghiệp không chỉ góp phần xây dựng một tương lai xanh mà còn định hình nền kinh tế bền vững cho thế hệ mai sau.
→ Có thể bạn quan tâm: Nắm vững các mục tiêu phát triển bền vững qua khóa học ESG tại SOM
