“Học cao học quản trị kinh doanh có đáng không?” là câu hỏi được rất nhiều người đặt ra. Đa phần họ mong đợi một câu trả lời như: học thạc sĩ, tiến sĩ thì lương cao hơn, dễ thăng tiến hơn, mở rộng quan hệ hơn. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó, có lẽ chúng ta đã bỏ lỡ những giá trị ngầm mà các chương trình cao học quản trị kinh doanh mang lại – những giá trị sâu hơn, bền vững hơn, và đôi khi, còn quý hơn cả tấm bằng tốt nghiệp.
Học lại kỹ năng học tập – một năng lực hiếm có của người trưởng thành
Sau vài năm đi làm, bạn có nhận ra mình đã không còn học tập một cách chủ động nữa không? Hầu hết người trưởng thành rơi vào vòng xoáy công việc lặp đi lặp lại, xử lý vấn đề dựa trên kinh nghiệm, chứ ít khi thật sự học hỏi điều gì mới một cách có hệ thống.
Học cao học ngành quản trị kinh doanh buộc bạn: đọc tài liệu chuyên sâu, phân tích case study, làm nhóm, thuyết trình, phản biện, tranh luận. Tất cả những thứ đó giống như một khóa học về chính việc học – giúp bạn lấy lại kỹ năng học tập chủ động, kỹ năng nghiên cứu, và quan trọng nhất, kỹ năng tự điều chỉnh bản thân khi tiếp nhận kiến thức mới.
Điều này được gọi là “meta-skill” (kỹ năng nền tảng) – tức là kỹ năng giúp bạn học bất kỳ kỹ năng nào khác trong tương lai. Đó mới là sức mạnh lâu dài của một chương trình DBA, MBA, EMBA hay các chương trình về quản trị kinh doanh sau đại học khác.
Cao học ngành quản trị kinh doanh là một thí nghiệm an toàn để thất bại
Ngoài đời thật, thất bại có thể đồng nghĩa với mất tiền, mất uy tín, mất khách hàng, thậm chí mất việc. Nhưng trong môi trường cao học, bạn được phép thử nghiệm ý tưởng kinh doanh, chiến lược táo bạo, hoặc cách điều hành mới mà không sợ hậu quả thật sự. Tham gia cuộc thi khởi nghiệp, chạy dự án nhóm, mô phỏng điều hành doanh nghiệp – tất cả đều là “sandbox” (hộp cát) để bạn luyện tập, thất bại, rút kinh nghiệm.
Những bài học bạn rút ra trong môi trường cao học ngành quản trị kinh doanh là những bài học rẻ, nghĩa là bạn học được những thứ đáng giá mà không phải trả bằng tiền bạc hay danh tiếng thật sự. Đây là cơ hội hiếm có, vì ngoài thực tế, ít ai đủ kiên nhẫn và bao dung để cho bạn mắc sai lầm mà không trừ điểm.
Chương trình cao học, thạc sĩ quản trị kinh doanh giúp bạn đối diện với các góc nhìn bạn thường tránh né
Trong công việc, bạn thường chỉ nghe ý kiến từ sếp, đồng nghiệp, hoặc khách hàng trong ngành của mình. Hiếm khi bạn có cơ hội nghe góc nhìn từ người làm tài chính nếu bạn là dân marketing, từ dân kỹ thuật nếu bạn làm nhân sự, hoặc từ một người nước ngoài nếu bạn chỉ làm ở công ty trong nước.
Học cao học quản trị kinh doanh buộc bạn phải làm việc nhóm với những người rất khác mình: khác ngành, khác nền tảng, khác cách suy nghĩ. Bạn cũng phải đối diện với những phản biện, góp ý từ giảng viên có góc nhìn vĩ mô hơn. Đặc biệt, nếu bạn học ở chương trình quốc tế, bạn sẽ tiếp xúc với các bạn học đến từ nhiều quốc gia, với cách nhìn nhận và phản biện hoàn toàn mới.
Các chương trình quản trị kinh doanh giúp bạn “mở khóa vùng mù” (blind spots) trong tư duy – tức là giúp bạn nhìn thấy những điều mà trước giờ bạn không biết là mình không biết. Đây là một dạng phát triển tư duy cực kỳ quý giá, mà không phải ai cũng may mắn có cơ hội trải nghiệm.
Học cao học quản trị kinh doanh là một khoảng dừng để tái thiết bản thân
Không ít người chọn học cao học không phải vì muốn thăng chức, mà vì họ đang mắc kẹt: họ không biết mình thật sự muốn gì, không còn đam mê với công việc hiện tại, hoặc đang đứng trước ngã rẽ sự nghiệp. Các chương trình tiến sĩ, thạc sĩ quản trị kinh doanh không chỉ là nơi dạy bạn kiến thức, mà còn là nơi giúp bạn rà soát lại bản thân: điểm mạnh, điểm yếu, đam mê, mục tiêu lâu dài.
Thông qua quá trình học, làm dự án, gặp gỡ giảng viên, bạn học, bạn có thể tìm lại được lửa nghề, hoặc thậm chí nhận ra mình muốn chuyển hẳn sang một lĩnh vực mới. Cao học giống như một khoảng dừng có chủ đích để bạn tái định nghĩa mình là ai, mình muốn gì, và mình sẽ đi như thế nào trong chặng đường tiếp theo.
Rèn luyện tư duy và kỹ năng lãnh đạo trong môi trường biến động
Một hiểu lầm phổ biến là: học cao học quản trị kinh doanh sẽ cho bạn một bộ công thức kiểu “cứ làm A thì ra B”. Nhưng sự thật, các chương trình cao học hay thạc sĩ quản trị kinh doanh không dạy bạn công thức. Nó dạy bạn cách ra quyết định khi không có đủ thông tin, cách cân nhắc rủi ro, cách chấp nhận sự không chắc chắn và phức tạp.
Trong kinh doanh, hiếm khi có giải pháp đúng tuyệt đối. Một quyết định đúng hôm nay có thể sai ngày mai, một chiến lược thành công ở công ty này có thể thất bại ở công ty khác. Các chương trình quản trị kinh doanh sau đại học dạy bạn cách “sống chung với bất định”, điều mà nhiều người không chịu nổi khi mới bước lên cấp lãnh đạo. Nếu bạn kỳ vọng DBA, EMBA, MBA… sẽ giải quyết vấn đề giúp mình, bạn sẽ thất vọng. Nhưng nếu bạn coi các chương trình này là công cụ mở rộng tư duy, bạn sẽ trưởng thành vượt bậc.
Và nếu bạn đủ tinh ý để khai thác hết giá trị ngầm của việc học cao học đã đề cập ở trên, bạn sẽ thấy mình không chỉ mở ra cơ hội thăng tiến, mà còn sở hữu một bộ kỹ năng và tư duy giúp bạn kiến tạo con đường riêng, vững vàng trước mọi thử thách và thay đổi.
→ Có thể bạn quan tâm: 8 Năng lực lãnh đạo quản lý giúp bạn rút ngắn thời gian đề bạt thăng tiến
Vậy học cao học quản trị kinh doanh có đáng không? Câu trả lời không nằm ở chương trình học, mà nằm ở bạn. Nếu bạn chỉ muốn một tấm bằng đẹp, một network hoành tráng, hay một cơ hội tăng lương, các chương trình cao học có thể giúp, cũng có thể không.
Nhưng nếu bạn tìm kiếm một hành trình nâng cấp bản thân – học lại cách học, thử nghiệm và thất bại an toàn, mở khóa vùng mù trong tư duy, tái thiết bản thân, và học cách chấp nhận sự phức tạp – thì học cao học quản trị kinh doanh là hoàn toàn xứng đáng.
Có thể bạn quan tâm:
