Những ngành công nghiệp phát thải khí nhà kính lớn nhất thế giới đang đối mặt với áp lực giảm lượng khí thải để bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, các giải pháp giảm phát thải đang dần được triển khai và mang lại kết quả tích cực. Thực tế cho thấy, nhiều ngành đã có những bước chuyển đổi mạnh mẽ để hướng tới mục tiêu net zero (phát thải ròng bằng không).
Bài viết bên dưới sẽ giúp bạn hiểu rõ xu hướng phát triển của từng ngành và những giải pháp khả thi để thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh. Cùng SOM tìm hiểu nhé!
Net zero là gì?
Net zero là mục tiêu cân bằng giữa lượng khí thải nhà kính phát ra và lượng khí thải được loại bỏ khỏi bầu khí quyển, giúp giảm tác động đến biến đổi khí hậu. Hiểu đơn giản, nếu một công ty phát thải 100 tấn CO₂ nhưng đồng thời loại bỏ hoặc bù đắp được 100 tấn CO₂, thì họ đã đạt phát thải ròng bằng không.
Chẳng hạn, nhiều tập đoàn lớn như Microsoft hay Google đang đầu tư mạnh vào công nghệ thu giữ carbon và năng lượng tái tạo để giảm thiểu khí thải trong quá trình hoạt động, hướng tới mục tiêu trung hòa carbon trong tương lai.
Triển khai Net zero là giải pháp thiết yếu để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và đáp ứng các cam kết quốc tế về môi trường. Việc cắt giảm khí thải không chỉ giúp bảo vệ hệ sinh thái, mà còn mang lại lợi ích kinh tế thông qua việc tối ưu hóa năng lượng, giảm chi phí vận hành và mở rộng cơ hội hợp tác với các thị trường xanh.
Hơn nữa, xu hướng tiêu dùng bền vững, triển khai các chiến lược ESG đang tạo áp lực lớn, buộc doanh nghiệp phải chuyển đổi để duy trì lợi thế cạnh tranh và đáp ứng kỳ vọng của nhà đầu tư, đối tác cũng như khách hàng.
Có thể bạn quan tâm:
Xu hướng và giải pháp triển khai Net zero cho 9 lĩnh vực trọng điểm
Ngành năng lượng
Xu hướng phát triển: Trong thập kỷ qua, chi phí sản xuất năng lượng tái tạo đã giảm đáng kể. Năng lượng mặt trời giảm tới 80% và năng lượng gió giảm khoảng 40%. Điều này giúp các nguồn năng lượng tái tạo trở nên cạnh tranh hơn về mặt kinh tế so với các nhiên liệu truyền thống như than đá và khí tự nhiên. Ngoài ra, ngày càng nhiều quốc gia cam kết giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và đặt mục tiêu tăng tỷ lệ điện tái tạo trong cơ cấu năng lượng quốc gia.
Giải pháp thúc đẩy: Để chuyển đổi thành công sang mức phát thải ròng bằng không, ngành năng lượng cần mở rộng quy mô sản xuất điện từ các nguồn tái tạo, tăng cường tích trữ năng lượng bằng pin và các công nghệ lưu trữ tiên tiến. Hệ thống lưới điện thông minh và linh hoạt cũng cần được đầu tư để đảm bảo cân bằng giữa cung và cầu.
→ Có thể bạn quan tâm: Thách thức và cách triển khai mục tiêu net zero cho ngành năng lượng
Ngành dầu khí
Xu hướng phát triển: Nhiều doanh nghiệp dầu khí đã đặt mục tiêu phát thải ròng bằng không cho hoạt động của mình. Một số công ty chủ động cắt giảm và bù đắp lượng khí thải, trong khi những công ty khác đang rút vốn khỏi các danh mục đầu tư có mức phát thải carbon cao và chuyển hướng sang công nghệ mới, như năng lượng hydro, thu giữ và lưu trữ carbon (CCS), cũng như sản xuất nhiên liệu bền vững.
Giải pháp thúc đẩy: Các doanh nghiệp dầu khí có thể tận dụng khả năng tài chính mạnh mẽ và kinh nghiệm trong vận hành để đầu tư vào công nghệ ít carbon. Việc hợp tác với các chính phủ và tổ chức môi trường nhằm phát triển các chính sách khuyến khích chuyển đổi cũng là một yếu tố quan trọng.
Ngành ô tô
Xu hướng phát triển: Doanh số và kế hoạch sản xuất xe phát thải thấp đang tăng trưởng mạnh mẽ. Dự báo đến năm 2035, tại các thị trường ô tô lớn như Trung Quốc, Liên minh Châu Âu và Hoa Kỳ, hầu hết các phương tiện chở khách mới sẽ gần như hoàn toàn là xe điện. Các nhà sản xuất đang đẩy mạnh cải tiến công nghệ pin, mở rộng phạm vi hoạt động của xe điện và tối ưu hóa thời gian sạc.
Giải pháp thúc đẩy: Để xe phát thải thấp trở thành tiêu chuẩn phổ biến, cần phát triển chuỗi cung ứng nguyên vật liệu bền vững, mở rộng quy mô sản xuất pin và đầu tư vào hạ tầng hỗ trợ như trạm sạc nhanh. Ngoài ra, việc nghiên cứu và phát triển xe điện hạng nặng và xe tải chạy bằng hydro cũng sẽ đóng góp vào quá trình đạt net zero.
Ngành hàng không và vận tải biển
Xu hướng phát triển: Cả hai lĩnh vực này đều đang áp dụng các giải pháp nhằm hiện đại hóa đội tàu và tăng cường sử dụng nhiên liệu bền vững. Các hãng hàng không đang nghiên cứu và phát triển máy bay lai điện, điện pin và nhiên liệu hydro phục vụ các chuyến bay ngắn. Trong khi đó, ngành vận tải biển đã có các công nghệ nhiên liệu không phát thải, nhưng vẫn cần mở rộng quy mô và giảm chi phí để đạt hiệu quả cao hơn.
Giải pháp thúc đẩy: Việc phát triển nhiên liệu hàng không bền vững từ phế phẩm lâm nghiệp và sinh khối có thể giúp giảm đáng kể lượng khí thải. Đối với vận tải biển, các hành lang xanh các tuyến thương mại kết nối các cảng lớn sử dụng công nghệ vận tải không phát thải là một bước tiến quan trọng.
Ngành thép
Xu hướng phát triển: Nhiều tập đoàn sản xuất thép lớn đã cam kết đạt mức phát thải ròng bằng không, trong bối cảnh nhu cầu về thép xanh ngày càng tăng. Công nghệ sử dụng hydro xanh trong sản xuất thép đang phát triển mạnh mẽ, với các nhà máy thử nghiệm đang dần mở rộng quy mô.
Giải pháp thúc đẩy: Để đạt được mục tiêu trung hòa carbon, ngành thép cần đầu tư vào công nghệ luyện thép bằng hydro, thu giữ và lưu trữ carbon, đồng thời chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo.
Ngành xi măng
Xu hướng phát triển: Một số doanh nghiệp xi măng đã ứng dụng phân tích dữ liệu tiên tiến để tối ưu hóa mức tiêu thụ năng lượng. Nhiều đơn vị cũng đang thử nghiệm các phương pháp sản xuất giúp giảm phát thải khí nhà kính, như xi măng ít clinker hoặc sử dụng vật liệu thay thế.
Giải pháp thúc đẩy: Trong thời gian tới, ngành xi măng có thể đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng các nguồn năng lượng thay thế như sinh khối, kết hợp công nghệ thu giữ carbon và số hóa quy trình sản xuất để nâng cao tính bền vững.
Ngành khai khoáng
Xu hướng phát triển: Nguyên liệu thô như đồng, lithium và cobalt đóng vai trò quan trọng trong quá trình khử carbon. Các công ty khai khoáng đang đứng trước yêu cầu mở rộng quy mô nhanh hơn và áp dụng quy trình khai thác sạch hơn.
Giải pháp thúc đẩy: Việc phát triển quy trình khai thác ít phát thải, đầu tư vào công nghệ tái chế và sử dụng nhiên liệu xanh có thể giúp ngành khai khoáng đạt được mục tiêu net zero.
Nông nghiệp và thực phẩm
Xu hướng phát triển: Công nghệ chăn nuôi tiên tiến, cô lập carbon trong đất và cải tiến phương pháp bón phân đang được nghiên cứu và áp dụng. Thịt nuôi cấy được dự báo sẽ phát triển mạnh mẽ.
Giải pháp thúc đẩy: Việc sử dụng máy móc nông nghiệp không phát thải, cùng với chính sách hỗ trợ tài chính, có thể đẩy nhanh quá trình chuyển đổi ngành này.
Lâm nghiệp và sử dụng đất
Xu hướng phát triển: Rừng đóng vai trò như bể hấp thụ carbon tự nhiên. Ngăn chặn nạn phá rừng có thể giảm phát thải đáng kể và duy trì sinh kế cho cộng đồng địa phương.
Giải pháp thúc đẩy: Hoạt động trồng rừng có kế hoạch và quản lý tốt có thể giúp bù đắp lượng phát thải từ các ngành công nghiệp nặng, đồng thời mở ra cơ hội tạo nguồn thu từ tín chỉ carbon.
Các ngành công nghiệp lớn đang từng bước giảm phát thải, hướng tới đạt Net Zero nhờ đổi mới công nghệ và chính sách hỗ trợ. Dù còn nhiều thách thức, sự hợp tác giữa doanh nghiệp, chính phủ và cộng đồng sẽ giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi, hướng đến một nền kinh tế xanh và bền vững.
Có thể bạn quan tâm:
- Thách thức và cách triển khai mục tiêu net zero cho ngành hàng không
- Thách thức và cách triển khai mục tiêu net zero cho ngành công nghiệp nặng
- Thách thức và cách triển khai mục tiêu net zero cho ngành xây dựng
- Thách thức và cách triển khai mục tiêu net zero cho ngành năng lượng
- Chương trình đào tạo thạc sĩ quốc tế về ESG – Môi trường, Xã hội và Quản lý tại Việt Nam
