Với sự gắn kết giữa môi trường, kinh tế, và xã hội, phát triển bền vững không chỉ hướng đến việc bảo vệ hành tinh mà còn đảm bảo cuộc sống chất lượng cho các thế hệ hôm nay và mai sau. Nhưng để đạt được những mục tiêu lớn lao này, chúng ta cần hiểu rõ tầm quan trọng của phát triển bền vững, các bước triển khai phù hợp, và những xu hướng đang định hình tương lai. Trong bài viết này, hãy cùng SOM tìm hiểu về xu hướng phát triển bền vững đang thay đổi thế giới và lý do vì sao đây là con đường duy nhất để xây dựng một tương lai thịnh vượng và hòa hợp.
Vai trò của phát triển bền vững
Trong suốt nhiều thập kỷ qua, các phong trào môi trường đã liên tục đưa ra lời cảnh báo về những hệ quả khôn lường của việc khai thác tài nguyên không bền vững. Từ băng tan, mực nước biển dâng cao cho đến sự tuyệt chủng của nhiều loài sinh vật, chúng ta đang chứng kiến những thay đổi rõ rệt của hành tinh. Nhưng phát triển bền vững không chỉ đơn thuần là bảo vệ môi trường. Đó còn là con đường để xây dựng một tương lai nơi xã hội và kinh tế có thể hòa hợp với thiên nhiên, đảm bảo cuộc sống tốt đẹp hơn cho thế hệ hôm nay và mai sau.
Theo Báo cáo Brundtland của Ủy ban Thế giới về Môi trường và Phát triển (1987), phát triển bền vững là đáp ứng nhu cầu hiện tại mà không làm tổn hại khả năng đáp ứng nhu cầu của các thế hệ tương lai. Điều này đòi hỏi chúng ta tìm ra cách để phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng sống nhưng đồng thời phải bảo vệ môi trường và thúc đẩy công bằng xã hội.
Vì sao phát triển bền vững là cấp thiết?
Sự gắn kết của thế giới là lý do lớn nhất. Suy thoái môi trường không xảy ra đơn lẻ mà tạo hiệu ứng domino, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, ổn định kinh tế, và cả chất lượng cuộc sống.
1. Bền vững về môi trường
Nạn phá rừng, ô nhiễm, và biến đổi khí hậu đang gây tổn thương nghiêm trọng đến đa dạng sinh học và hệ sinh thái. Những hiện tượng này không chỉ làm mất cân bằng tự nhiên mà còn tạo ra những hệ quả nguy hiểm như thiên tai cực đoan, mực nước biển dâng cao, và đe dọa an ninh lương thực.
2. Bền vững về kinh tế
Một môi trường lành mạnh chính là nền tảng cho một nền kinh tế bền vững. Khi các tài nguyên bị cạn kiệt và chi phí xử lý ô nhiễm tăng cao, những ngành nghề như nông nghiệp và du lịch có thể bị tổn thất nghiêm trọng.
3. Bền vững về xã hội
Nghèo đói, bất bình đẳng, và thiếu thốn các nhu cầu cơ bản như nước sạch và vệ sinh đều có liên quan đến suy thoái môi trường. Phát triển bền vững hướng đến việc thúc đẩy công bằng xã hội, đảm bảo phân phối tài nguyên đồng đều, và tạo cơ hội phát triển cho tất cả mọi người.
Tại sao cần đẩy mạnh phát triển bền vững ESG?
Vào năm 2015, Liên Hợp Quốc đã thông qua 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs), một tập hợp các mục tiêu liên kết với nhau để hướng tới một tương lai bền vững hơn. Những mục tiêu này không chỉ tập trung vào xóa đói giảm nghèo hay bình đẳng giới, mà còn đề cập đến các thách thức lớn như biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển công bằng.
Đối với các tổ chức và doanh nghiệp, SDGs mang đến một lộ trình rõ ràng để tích hợp phát triển bền vững vào chiến lược hoạt động. Các mục tiêu này giúp doanh nghiệp đạt được những lợi ích trong nhiều khía cạnh:
1. Quản trị rủi ro: SDGs giúp tổ chức nhận diện và giảm thiểu các rủi ro môi trường, xã hội liên quan đến các hoạt động không bền vững.
2. Xây dựng thương hiệu: Người tiêu dùng ngày càng ưu tiên lựa chọn các doanh nghiệp cam kết với sự bền vững, nâng cao uy tín thương hiệu và thu hút nhà đầu tư.
3. Đổi mới & hiệu quả: Các mục tiêu SDGs khuyến khích đổi mới công nghệ và quy trình sản xuất tiết kiệm tài nguyên, vừa tiết kiệm chi phí vừa nâng cao khả năng cạnh tranh.
4. Chuẩn bị cho tương lai: Doanh nghiệp áp dụng SDGs sẵn sàng hơn khi bền vững trở thành tiêu chuẩn của thành công trong tương lai.
Để hiện thực hóa các mục tiêu SDGs, doanh nghiệp cần triển khai các tiêu chí ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) trong hoạt động kinh doanh. ESG không chỉ là khung hướng dẫn giúp doanh nghiệp đo lường và quản lý tác động bền vững, mà còn là công cụ để liên kết mục tiêu SDGs với thực tiễn. Việc tích hợp ESG giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu quả sử dụng tài nguyên, xây dựng quan hệ bền vững với cộng đồng và tăng cường tính minh bạch trong quản trị, từ đó đóng góp trực tiếp vào việc đạt được các mục tiêu SDGs một cách toàn diện và chiến lược.
→ Có thể bạn quan tâm: Tiêu chuẩn ESG là gì? 3 trọng tâm doanh nghiệp cần tìm hiểu trước khi chuyển đổi theo xu thế
Lý do phải tiếp tục thúc đẩy phát triển bền vững
Dù đã đạt được những tiến bộ đáng kể, hành trình phát triển bền vững vẫn còn dài. Rất nhiều những thử thách phát sinh mà cả chính phủ, doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng phải đối mặt, bao gồm:
- Sự kiện khẩn cấp: Báo cáo IPCC gần đây nhấn mạnh cuộc khủng hoảng khí hậu đang leo thang và cần hành động ngay để tránh hậu quả nghiêm trọng.
- Hiệu ứng domino: Tiến bộ trong một mục tiêu có thể tạo tác động tích cực đến những mục tiêu khác. Ví dụ, đầu tư vào năng lượng sạch sẽ thúc đẩy hành động vì khí hậu và cải thiện chất lượng không khí.
- Nâng cao liên tục: Các thách thức mới xuất hiện và công nghệ không ngừng tiến bộ, đòi hỏi chúng ta phải linh hoạt và cải tiến không ngừng.
- Nỗ lực tập thể: Không chỉ chính phủ hay doanh nghiệp, mỗi cá nhân đều có vai trò trong việc thúc đẩy phát triển bền vững.
Hãy hành động vì một tương lai bền vững
SDGs là bản đồ chỉ đường và đã có nhiều tổ chức, cá nhân đang tích cực hướng tới mục tiêu bền vững. Tuy nhiên, chúng ta cần nhiều hơn thế.
- Tự trang bị kiến thức: Tìm hiểu thêm về các thách thức và giải pháp bền vững từ các tổ chức như WBCSD hay Quỹ Ellen MacArthur.
- Vận động chính sách: Kêu gọi các nhà hoạch định chính sách ưu tiên phát triển bền vững.
- Ủng hộ doanh nghiệp bền vững: Chọn mua từ những công ty cam kết bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội.
- Thay đổi từ thói quen nhỏ: Sử dụng sản phẩm tái chế, tiết kiệm năng lượng, giảm rác thải…
- Mỗi hành động, dù nhỏ, đều đóng góp vào bức tranh lớn. Hãy cùng nhau xây dựng một tương lai mà môi trường, kinh tế và xã hội phát triển hài hòa.
Xu hướng phát triển bền vững mới nhất
Trong vài năm qua, phát triển bền vững đã trở thành một yếu tố không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh của nhiều doanh nghiệp với những xu hướng nổi bật:
1. Bền vững trở thành ưu tiên hàng đầu của doanh nghiệp: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các công ty thực hành bền vững không chỉ bảo vệ môi trường mà còn đạt được lợi nhuận vượt trội nhờ tối ưu hóa hiệu suất và thu hút đầu tư.
2. Kinh tế tuần hoàn: Mô hình này khuyến khích tái sử dụng và tái chế sản phẩm nhằm giảm thiểu lãng phí tài nguyên. Các ngành công nghiệp, từ thời trang đến điện tử, đang triển khai chương trình tái chế và gia công lại sản phẩm, góp phần kéo dài vòng đời tài nguyên.
3. Công nghệ thúc đẩy bền vững: Trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (Machine Learning) đang được sử dụng để tối ưu hóa sử dụng tài nguyên, giảm khí thải và đưa ra các quyết định bền vững dựa trên dữ liệu thực.
4. Giải pháp dựa vào thiên nhiên: Trước mối đe dọa về mất đa dạng sinh học, các công ty đang xây dựng chuỗi cung ứng xanh, nông nghiệp bền vững và chính sách không phá rừng để bảo vệ hệ sinh thái.
5. Nhu cầu từ người tiêu dùng: Người tiêu dùng đang ngày càng quan tâm đến tính bền vững, thúc đẩy các thương hiệu minh bạch hơn và cải thiện báo cáo về tác động môi trường.
→ Đọc thêm: Top 7 xu hướng triển khai trách nhiệm xã hội trong ESG trong 2025
Nhìn chung, việc hướng đến phát triển bền vững là một hành trình, không phải đích đến. Vậy nên, chúng ta không chỉ cần hành động mà còn phải tiếp tục kiên trì thúc đẩy các mục tiêu này – vì tương lai của tất cả mọi người.
