Bất cứ ai bước chân vào nghề Nhân sự (HR) chắc chắn đều một lần tìm hiểu về lộ trình thăng tiến của nghề. Và nếu như bạn có bị dội vì vô số vị trí, vô số luồng thông tin với những lộ trình thăng tiến rất khác nhau thì cũng đừng vội “shock”. Thực tế, Nhân sự là một mảng ngành rất rộng, và bạn có rất nhiều đất để trau dồi kỹ năng cũng như thăng tiến cao dần. Cụ thể thế nào, cùng khám phá lộ trình thăng tiến nghề nhân sự qua bài viết dưới đây nhé!
Không chỉ có một lộ trình thăng tiến duy nhất trong mỗi ngành nghề
Trước đây, “lộ trình sự nghiệp” được xem là một dãy thang thứ bậc trong tổ chức, từ nhân viên đến lãnh đạo. Chúng ta luôn vẽ ra một nấc thang cụ thể, muốn đạt được vị trị A thì phải đi qua vị trí A B C,…
Tuy nhiên, quan điểm này đang dần thay đổi. Xét tình hình ở nhiều doanh nghiệp hiện tại, một nhân sự đủ năng lực để đảm nhận “một mục tiêu sự nghiệp – cấp bậc nào đó” là khi họ đã đúc kết được chuỗi những trải nghiệm và kiến thức cần thiết cho vị trí đó. Những kiến thức này xuất phát từ nhiều vị trí linh hoạt và không nhất thiết phải đi theo một nấc thang truyền thống.
Lấy ví dụ riêng trong bối cảnh của nghề nhân sự, có thể hiểu rằng bạn không nhất thiết phải bắt đầu với vị trí Trợ lý nhân sự, chuyển sang Chuyên gia nhân sự, Giám đốc nhân sự, đến mục tiêu cuối cùng là trở thành CHRO.
Bạn có thể bắt đầu sự nghiệp của mình với tư cách là Nhà phân tích HRIS (Human Resources Information System), sau đó là Giám đốc hoạt động nhân sự, sau đó là Giám đốc dịch vụ và cuối cùng kết thúc với tư cách là CHRO (Chief Human Resources Officer).
Tóm lại, miễn là bạn thu gom được đủ năng lực để đảm nhận vị trí nào đó, bạn sẽ có cơ hội đạt được nó. Và quan điểm này được ủng hộ bởi hơn 84% người lao động (theo một nghiên của của Deloitte).
Thực tế, các chuyên gia ngày nay đang chuyển đổi giữa các vai trò và công ty thường xuyên hơn so với những thập kỷ trước. Việc người lao động đảm nhận các vai trò khác nhau mà vẫn đạt được cùng một mục tiêu cuối cùng là điều hoàn toàn bình thường.
Sự đa dạng trong lộ trình thăng tiến của ngành nhân sự
Các vị trí trong ngành nhân sự rất đa dạng, tùy thuộc vào quy mô tổ chức, đặc trưng công việc và giá trị mang lại của từng phân nhánh.
Các phân nhánh và lộ trình thăng tiến nghề nhân sự
Hầu hết các vị trí nhân sự có thể được nhóm thành bốn nhóm chính dựa trên chức năng chính mà họ thực hiện trong doanh nghiệp: Cố vấn, Chiến lược, Nhà cung cấp dịch vụ và Nhà cung cấp giải pháp. Điều này có nghĩa là các vị trí thực hiện cùng một chức năng chính có chung một tập hợp các hành vi và kỹ năng cốt lõi.
- Cố vấn nhân sự: Các vai trò như Đối tác Kinh doanh Nhân sự tại địa phương, Nhà tư vấn và HRBP toàn cầu.
- Nhà cung cấp Giải pháp: bao gồm các vai trò của Trung tâm kiếm tài năng, cũng như các vai trò trong nhóm Phát triển nguồn nhân lực tại địa phương.
- Nhà cung cấp dịch vụ: Các vai trò trong các trung tâm cung ứng nhân sự
- Chiến lược: bao gồm các vai trò hoạt động trên nhiều chức năng hoặc ngành nghề kinh doanh, chẳng hạn như Giám đốc điều hành nhân sự tại địa phương và các nhóm lãnh đạo CoE toàn cầu.
Đối với từng phân nhánh này, các vị trí, nhiệm vụ, và vị trí luân chuyển cũng rất đa dạng và linh hoạt. Như đã nói ở phần 1, ở thời điểm hiện tại, không có một lộ trình cụ thể nào cho ngành nhân sự (và thậm chí là tất cả các nhóm ngành khác). Mỗi cá nhân sẽ có một lộ trình của riêng mình, và nó thường phụ thuộc vào 2 yếu tố chính: Vị trí xuất phát điểm + bộ kỹ năng nghề nghiệp.
Ngoài ra, lộ trình của mỗi cá nhân sẽ bị tác động bởi rất nhiều yếu tố khách quan bên ngoài, bao gồm những biến động về cuộc sống, các cơ hội bất ngờ, những ý tưởng táo bạo hoặc bước ra khỏi vùng an toàn,…
Để hiểu hơn về sự đa dạng trong biến động lộ trình, các có thể tham khảo các ví dụ sau:
Lộ trình 1:
Anh Phong có hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nhân sự. Anh bắt đầu từ vị trí Quản trị viên nhân sự và sau đó chuyển sang vai trò Nhà nhân sự tổng quát trong doanh nghiệp khai thác và dịch vụ tài chính.
Chuyển đến lĩnh vực viễn thông, anh Phong trở thành HRBP Cấp cao, tham gia sáng tạo chiến lược và dẫn dắt dự án dài hạn. Sau đó, anh chuyển sang làm Trưởng phòng Nhân sự trong doanh nghiệp viễn thông đang sáp nhập.
Kinh nghiệm này đã đưa anh Phong trở thành CHRO của một tổ chức khu vực, trước khi hiện đang làm CHRO cấp cao tại một ngân hàng đa quốc gia, quản lý chương trình nhân sự chiến lược cho hơn 30.000 nhân viên.
Tổng hợp tiến trình của anh Phong: Tiến trình: Trợ lý nhân sự -> Nhân sự tổng quát -> HRBP cấp cao -> Trưởng phòng Nhân sự -> CHRO
Lộ trình 2:
Chị Tiên bắt đầu sự nghiệp làm nhà tư vấn nhân sự trong lĩnh vực bảo hiểm trước khi chuyển sang vai trò HRBP, nơi chị chịu trách nhiệm sắp xếp ưu tiên nhân sự để phù hợp với nhu cầu doanh nghiệp. Nhờ thành công trong tuyển dụng, chị tiến lên trở thành Giám đốc Nhân tài, quản lý danh mục từ đầu đến cuối.
Sau đó, chị Tiên mở rộng trách nhiệm với danh mục Học tập và Phát triển, trở thành Người quản lý OD và Học tập. Sau 14 năm, chị chuyển sang ngành khác, làm Giám đốc điều hành Nhóm Phát triển Tổ chức. Tại đây, chị đảm nhận vai trò Phó Chủ tịch Dịch vụ Chia sẻ, trước khi đến vị trí CHRO của một doanh nghiệp sản xuất toàn cầu.
Lộ trình thăng tiến của chị Tiên từ tư vấn nhân sự đến CHRO: Tư vấn Nhân sự => HRBP => Giám đốc Nhân tài => Trưởng phòng Tài năng và Phát triển => Điều hành nhóm OD => Phó chủ tịch Dịch vụ Chia sẻ => CHRO
Lộ trình 3:
Anh Nam có 12 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nhân sự, bắt đầu từ vị trí Trợ lý OD trong ngành dịch vụ tài chính và rất hài lòng trong lĩnh vực này. Sau đó, anh chuyển sang làm HRBP vì muốn tìm hiểu về cách HR có thể gia tăng giá trị cho doanh nghiệp.
Sau 2 năm, anh Nam lại có những mục tiêu mới và tiếp tục gia nhập nhóm Phát triển Tổ chức làm Chuyên gia OD, trước khi tiến lên đảm nhận vai trò Trưởng phòng OD và quản lý danh mục phát triển tổ chức.
Lộ trình thăng tiến Nghề nhân sự của anh Nam: Trợ lý OD => HRBP => Chuyên gia OD => Trưởng phòng OD
Từ các ví dụ ở trên, chúng ta đã hiểu không có lộ trình chung cho tất cả, bạn cần xác định con đường sự nghiệp nhân sự phù hợp với bản thân. Con đường bạn đi sẽ phụ thuộc vào tham vọng, sở thích và kỹ năng của bạn – những gì phù hợp với bạn có thể rất khác so với những gì phù hợp với một chuyên gia nhân sự khác, ngay cả khi bạn có cùng xuất phát điểm và kinh nghiệm.
Cách thức để thăng tiến trong ngành Nhân sự
Dù ở phân nhánh nào, chọn lộ trình nào đi nữa, ngành Nhân sự vẫn có những yêu cầu về kiến thức và kỹ năng cốt lõi, chúng bao gồm:
- Năng lực cốt lõi của ngành Nhân sự: sự nhạy bén trong kinh doanh, sự khéo léo kỹ thuật số, hiểu biết về dữ liệu và vận động chính sách của mọi người
- Năng lực chức năng: phát triển nguồn nhân lực hoặc C&B, và các kỹ năng liên quan đến vai trò như quản lý dự án, mạng lưới và giao tiếp
Ở mỗi phân nhánh của ngành Nhân sự, những năng lực cốt lõi và kỹ năng chuyên môn sẽ có đôi chút khác nhau. Cụ thể:
Yêu cầu thăng tiến ở nhóm Nhà cung cấp dịch vụ
Đây là những vị trí thực hiện những nghĩa vụ quan trọng trong việc quản lý nhân sự của một doanh nghiệp, thường là quản lý cấp trung và cấp cơ sở. Chúng thường bao gồm Trưởng phòng nhân sự, Quản trị chấm công, Người quản lý lợi ích hoặc Giám đốc phát triển nhân sự bền vững….Để thăng tiến trong phân nhánh này, bạn cần có:
Các kỹ năng cốt lõi:
- Tập trung vào khách hàng (Business Acumen)
- Có thể chuyển dữ liệu và phân tích thành giá trị cho doanh nghiệp (Kiến thức về dữ liệu)
- Có cái nhìn sâu rộng về các nền tảng và công nghệ nhân sự khác nhau (Kỹ thuật số)
- năng lực cốt lõi của nhân sự trong doanh nghiệp cung cấp dịch vụ
Các kiến thức và kỹ năng chuyên môn liên quan đến vai trò trong công ty:
- Lương thưởng và phúc lợi, bảng lương
- Hoạt động nhân sự
- Kỹ năng quản lý dự án
- Phương thức phát triển linh hoạt (Mô hình Agile)
Khi tích lũy dần các năng lực này, bạn có thể đảm nhận các vị trí cao dần như: Quản trị viên lợi ích => Người quản lý lợi ích => Trưởng phòng Nhân sự
Yêu cầu thăng tiến trong Nhà cung cấp giải pháp
Phân nhánh này bao gồm các vai trò trong Trung tâm Xuất sắc Toàn cầu hoặc các nhóm Học tập & Phát triển. Các vị trí mà bạn có thể đảm nhận có thể là chuyên gia L&D, Chuyên gia quản lý quan hệ lao động, Quản trị viên dữ liệu hoặc Người hỗ trợ nhân sự. Để thăng tiến, bạn cần có:
Các kỹ năng cốt lõi:
- Đặt các xu hướng nhân sự có liên quan trong bối cảnh kinh doanh (Business Acumen);
- Tối ưu hóa thiết kế công nghệ và xây dựng văn hóa kỹ thuật số (Digital Dexterity);
- Áp dụng kiến thức Nhân sự một cách có ý nghĩa để thúc đẩy hoạt động của doanh nghiệp (Business Acumen).
- Các kỹ năng nhân sự theo từng vai trò
Năng lực và kiến thức liên quan đến vai trò:
- Sự đa dạng, công bằng, hòa nhập & gắn bó
- Học tập & Phát triển
- Thu nhận tài năng
- Thu thập và chuẩn bị dữ liệu
- Thay đổi cách quản lý
Khi tích lũy dần các năng lực này, bạn có thể đảm nhận các vị trí cao dần như: Chuyên gia Phát triển Tổ chức (OD) => Giám đốc Phát triển Tổ chức (OD) => Trưởng phòng phát triển tổ chức => Giám đốc nhân sự
Yêu cầu thăng tiến nghề nhân sự trong hồ sơ Cố vấn
Phân nhánh này bao gồm các vai trò như Đối tác kinh doanh nhân sự địa phương, nhà tư vấn, Giám đốc nhân sự và HRBP toàn cầu.
Các kỹ năng và hành vi liên quan đến bốn năng lực cốt lõi:
- Có nhận thức thực tế về kinh doanh và thương mại (Business Acumen)
- Sử dụng dữ liệu để thúc đẩy Nhân sự dựa trên bằng chứng (Kiến thức về Dữ liệu)
- Có thể điều chỉnh nhu cầu của các bên liên quan bên ngoài và bên trong (Business Acumen)
Năng lực chức năng và các kỹ năng liên quan đến vai trò bao gồm kiến thức về:
- Tư vấn nhân sự
- Quản lý nhân sự
- Quản lý kinh doanh
- Giao tiếp
- Kỹ năng kể chuyện và thuyết trình
Khi tích lũy dần các năng lực này, bạn có thể đảm nhận các vị trí cao dần như: Cán bộ nhân sự=> HR đối tác kinh doanh=> Đối tác kinh doanh nhân sự cấp cao
Yêu cầu thăng tiến trong phân nhánh Chiến lược
Vai trò này hoạt động trên nhiều chức năng hoặc ngành nghề kinh doanh, chẳng hạn như Giám đốc điều hành nhân sự tại địa phương và các nhóm lãnh đạo CoE toàn cầu. Các vị trí bạn có thể đảm nhận bao gồm Trưởng phòng Tài năng, Giám đốc Dịch vụ Chia sẻ, Giám đốc Quan hệ Nhân viên hoặc Giám đốc Nhân sự. Để thành công trong vai trò Nhà chiến lược, bạn cần:
Các kỹ năng cốt lõi:
- Định hình các chiến lược nhân sự với thông tin chi tiết có tác động và theo hướng dữ liệu (Data Literacy)
- Thể hiện tầm nhìn và sứ mệnh của doanh nghiệp (Vận động nhân dân)
- Bảo vệ các giá trị cốt lõi, đạo đức và các hoạt động bền vững của tổ chức (Vận động nhân dân)
Kỹ năng và kiến thức liên quan:
- Quản lý nhân sự
- Chiến lược nhân sự
- Kỹ năng lãnh đạo
- Quản lý tinh gọn
Khi tích lũy dần các năng lực này, bạn có thể đảm nhận các vị trí cao dần như: Nhân sự tổng quát/thư ký phòng nhân sự => Giám đốc học tập => Giám đốc nhân sự => Giám đốc nhân sự cấp cao
Làm sao để tích lũy các kỹ năng trong ngành HR
Có nhiều vị trí khác nhau trong bộ phận Nhân sự bạn cần phải nắm vững hàng trăm năng lực chức năng và kỹ năng liên quan đến vai trò đó. Ngoài kỹ năng chuyên môn, bạn cũng cần liên tục update kỹ năng số liên tục. Để tích lũy những kỹ năng này, ngoài việc học liên tục trong lúc làm việc, bạn có thể tham khảo những gợi ý dưới đây:
- Tham gia các dự án và nhiệm vụ nhân sự đa dạng để áp dụng kiến thức và kỹ năng trong môi trường thực tế. Tìm cơ hội để tham gia vào các dự án đặc biệt, như quá trình tuyển dụng, phát triển nhân sự, hoặc quản lý hiệu suất.
- Tham gia các khóa học, hội thảo, và các chương trình đào tạo nhân sự để cập nhật kiến thức và kỹ năng mới. Đăng ký vào các chứng chỉ chuyên sâu trong lĩnh vực nhân sự như Quản lý Tài năng, HR Analytics, hay Lập kế hoạch Chiến lược Nhân sự.
- Tham gia các chương trình đào tạo quản lý cấp cao như EMBA (Executive Master of Business Administration). Những chương trình này là lựa chọn tốt cho những người đang tìm kiếm sự phát triển chuyên sâu về chiến lược kinh doanh và quản lý cấp cao. Những chương trình chuyên sâu này là cách hiệu quả nhất để bạn nắm vững kiến thức quản lý, hiểu tổng quát về các phân mảng trong 1 doanh nghiệp, và đặc biệt là tạo quan hệ với những chuyên gia, lãnh đạo xuất sắc trong ngành
→ Tìm hiểu về chương trình đào tạo thạc sĩ quản lý cấp cao top đầu châu Á tại AIT
- Đọc sách, bài báo, và tài liệu về những xu hướng và thách thức mới trong ngành nhân sự. Theo dõi các tạp chí và blog chuyên ngành để cập nhật thông tin và chia sẻ kinh nghiệm.
- Tham gia các cộng đồng chuyên nghiệp như diễn đàn, nhóm trên mạng xã hội, hoặc các cộng đồng chuyên ngành để trao đổi ý kiến và kinh nghiệm với người làm nhân sự khác. Hợp tác và kết nối với các chuyên gia và người làm nhân sự khác để học hỏi và chia sẻ kiến thức.
- Tìm kiếm phản hồi từ đồng nghiệp, cấp trên, hoặc người dưới quyền để hiểu rõ điểm mạnh và điểm yếu của bản thân, sau đó dựa vào phản hồi để đề xuất cải tiến và xác định mục tiêu phát triển.
Trên đây là thông tin tổng quan để bạn có cái nhìn đúng nhất trước khi xây dựng lộ trình thăng tiến trong ngành nhân sự. Hi vọng bạn chân cứng đá mềm để chinh phục được những cấp bậc cao nhất trong lĩnh vực này!
