Hiện nay, rất nhiều doanh nghiệp đang hướng đến mô hình kinh doanh bền vững để bảo vệ môi trường và nâng cao lợi thế cạnh tranh. Việc áp dụng các giải pháp xanh không chỉ giúp giảm tác động đến hệ sinh thái mà còn thu hút khách hàng, giữ chân nhân viên. Vậy làm thế nào để xây dựng mô hình doanh nghiệp bền vững? Cùng SOM tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
Kinh doanh bền vững là gì?
Kinh doanh bền vững ESG là phương thức vận hành doanh nghiệp dựa trên sự cân bằng giữa lợi nhuận, trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường. Doanh nghiệp theo đuổi mô hình này không chỉ tập trung vào tăng trưởng kinh tế mà còn ưu tiên sử dụng nguồn lực hợp lý, giảm thiểu ô nhiễm và đóng góp tích cực cho cộng đồng.
Ngoài ra, chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp còn tạo lợi thế cạnh tranh, nâng cao uy tín thương hiệu và đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh. Những doanh nghiệp bền vững có khả năng thích ứng tốt hơn trước những thay đổi của thị trường và yêu cầu ngày càng cao từ khách hàng.
Doanh nghiệp bền vững dưới góc nhìn của nhà điều hành
Theo Rex Freiberger – CEO của Superlativ Media chia sẻ:
Doanh nghiệp phát triển bền vững là mô hình có thể tạo ra giá trị cho tất cả các bên liên quan mà không làm cạn kiệt nguồn lực cần thiết để duy trì nó. Ông cho rằng những doanh nghiệp chỉ chạy theo xu hướng ngắn hạn thường khó tồn tại lâu dài. “Nếu một công ty dựa vào trào lưu nhất thời để phát triển, thành công ban đầu có thể nhanh chóng biến mất chỉ sau vài tháng hoặc vài năm.”
Lia Colabello – Giám đốc điều hành của Plastic Pollution Solutions, nhấn mạnh rằng:
Cần phân biệt giữa mô hình kinh doanh có khả năng tăng trưởng bền vững và mô hình đặt trọng tâm vào phát triển bền vững. Bà giải thích: “Một mô hình kinh doanh bền vững là điều mà mọi doanh nghiệp mong muốn, vì nó giúp tạo ra lợi nhuận ổn định và hoạt động lâu dài. Trong khi đó, một mô hình kinh doanh lấy phát triển bền vững làm trọng tâm không chỉ tập trung vào lợi nhuận mà còn xem xét tác động đến môi trường, cộng đồng và đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh.”
4 Yếu tố giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, hoạt động hiệu quả?
Chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp phụ thuộc vào 4 yếu tố quan trọng sau:
1. Đảm bảo lợi nhuận nhưng vẫn có trách nhiệm xã hội
Một doanh nghiệp bền vững chỉ có thể tồn tại và phát triển khi tạo ra lợi nhuận. Tuy nhiên, lợi nhuận không đồng nghĩa với việc bỏ qua trách nhiệm với xã hội và môi trường. Doanh nghiệp cần xác định rõ giá trị cốt lõi của mình, đối tượng khách hàng mục tiêu và lý do thị trường cần đến sản phẩm hoặc dịch vụ mà mình cung cấp. Khi cân bằng giữa lợi ích kinh tế và trách nhiệm xã hội, doanh nghiệp sẽ tạo dựng được niềm tin và thu hút được nhiều khách hàng trung thành hơn.
2. Có khả năng duy trì lâu dài
Một mô hình kinh doanh chạy theo xu hướng ngắn hạn hoặc phụ thuộc vào nguồn tài nguyên có hạn có thể mang lại lợi nhuận nhanh chóng, nhưng liệu nó có thể tồn tại trong nhiều năm hay không? Nguồn lực và giá cả luôn biến động, nếu doanh nghiệp không có chiến lược dài hạn, rất dễ bị ảnh hưởng khi thị trường thay đổi. Vì vậy, để doanh nghiệp phát triển bền vững không chỉ nằm ở việc tận dụng cơ hội trước mắt mà còn phải đảm bảo sự ổn định trong tương lai.
3. Sử dụng nguồn lực ổn định và thân thiện với môi trường
Một doanh nghiệp muốn hoạt động lâu dài cần đảm bảo rằng các nguồn lực của mình có thể duy trì ổn định. Nhiều doanh nghiệp chọn sử dụng nguyên liệu giá rẻ để tối ưu chi phí, nhưng điều này có thể gây ra tác động tiêu cực đến môi trường và làm suy giảm tài nguyên thiên nhiên.
Chẳng hạn, dầu cọ là một nguyên liệu phổ biến với chi phí thấp, nhưng việc mở rộng trồng cây cọ dầu đã khiến hàng loạt cánh rừng bị tàn phá, gây mất cân bằng sinh thái. Nếu chỉ chú trọng vào lợi ích ngắn hạn, doanh nghiệp có thể đối mặt với rủi ro lớn về uy tín và sự phát triển bền vững trong tương lai.
Có thể bạn quan tâm:
- Esg risk là gì? Vì sao quan trọng? Đâu là lợi ích đem lại
- Cách quản trị rủi ro dự án ESG: Điểm then chốt quyết định thành công của chiến lược dài hạn
4. Đóng góp trở lại cho xã hội và môi trường
Một doanh nghiệp phát triển bền vững không chỉ khai thác tài nguyên mà còn phải có trách nhiệm tái tạo và bảo vệ môi trường. Thay vì mô hình “khai thác – sản xuất – thải bỏ”, nhiều doanh nghiệp đang hướng tới mô hình “vay – sử dụng – hoàn trả”. Điều này có nghĩa là họ sử dụng tài nguyên một cách có ý thức và cam kết tái tạo hoặc giảm thiểu tác động tiêu cực sau quá trình sản xuất.
Chuyên gia Bob Willard đã chỉ ra rằng nhiều doanh nghiệp hiện nay vẫn hoạt động theo mô hình khai thác cạn kiệt tài nguyên mà không có biện pháp khắc phục. Để thực sự phát triển bền vững, doanh nghiệp cần thay đổi tư duy, không chỉ tập trung vào lợi nhuận mà còn phải có trách nhiệm với cộng đồng và môi trường. Đây không chỉ là một xu hướng, mà còn là yếu tố giúp doanh nghiệp xây dựng uy tín thương hiệu uy tín – điểm mấu chốt trong chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Cách xây dựng chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp
Doanh nghiệp bền vững cần có chiến lược rõ ràng ngay từ đầu. Dưới đây là ba yếu tố quan trọng giúp bạn khởi đầu và duy trì mô hình kinh doanh theo hướng bền vững, vừa đảm bảo lợi nhuận, vừa tạo ra tác động tích cực đến môi trường và xã hội.
1. Xây dựng chiến lược quản lý tài nguyên hợp lý
Hãy bắt đầu bằng việc xác định các nguồn lực cần thiết cho hoạt động sản xuất và kinh doanh:
- Liệt kê nguyên vật liệu đầu vào: Mỗi ngành nghề có nhu cầu tài nguyên khác nhau. Ví dụ, doanh nghiệp công nghệ chủ yếu cần phần mềm và dữ liệu, trong khi ngành thời trang lại tập trung vào vải vóc, chỉ may.
- Đánh giá nguồn gốc nguyên liệu: Xem xét nguyên liệu được khai thác hoặc sản xuất ở đâu, ai là người cung cấp, và quy trình thu mua có đảm bảo đạo đức và minh bạch hay không.
- Tối ưu khâu vận chuyển: Khoảng cách vận chuyển càng xa, chi phí và lượng khí thải càng lớn. Do đó, doanh nghiệp nên tìm cách rút ngắn chuỗi cung ứng bằng cách hợp tác với các nhà cung cấp địa phương hoặc tối ưu lộ trình vận chuyển.
Sau khi nắm rõ nguồn tài nguyên, doanh nghiệp cần rà soát quy trình sản xuất để giảm lãng phí:
- Kiểm soát chất thải: Xác định những công đoạn tạo ra nhiều chất thải nhất và tìm cách cải tiến hoặc thay thế bằng phương pháp thân thiện hơn với môi trường.
- Đổi mới bao bì: Sử dụng bao bì tái chế hoặc phân hủy sinh học để giảm thiểu rác thải.
- Tận dụng phế liệu: Xem xét liệu chất thải từ quá trình sản xuất có thể tái sử dụng hoặc chuyển thành nguyên liệu cho các quy trình khác hay không.
Quản lý tài nguyên hiệu quả không chỉ giúp tổ chức tiết kiệm chi phí mà còn xây dựng hình ảnh tích cực trong mắt khách hàng và đối tác, tạo nền tảng cho doanh nghiệp phát triển bền vững lâu dài.
2. Cân nhắc mô hình quản lý phù hợp
Nhiều doanh nghiệp hoạt động theo mô hình truyền thống, trong đó sự chênh lệch thu nhập giữa các cấp bậc quản lý rất lớn. Điều này có thể tạo ra khoảng cách giữa nhân viên và lãnh đạo, ảnh hưởng đến tinh thần làm việc.
Doanh nghiệp phát triển bền vững có thể cân nhắc những mô hình quản lý linh hoạt hơn để tạo sự gắn kết trong nội bộ:
- Chia sẻ lợi nhuận hoặc cổ phần với nhân viên: Khi người lao động có quyền lợi trực tiếp từ sự phát triển của công ty, họ sẽ có động lực làm việc tốt hơn.
- Thiết lập văn hóa doanh nghiệp cởi mở: Thay vì chỉ tập trung vào lợi nhuận, hãy tạo ra môi trường làm việc khuyến khích sự đóng góp ý kiến từ tất cả nhân viên. Điều này giúp nâng cao hiệu quả làm việc và xây dựng một tổ chức vững mạnh hơn.
3. Kết nối với khách hàng
Khách hàng ngày càng quan tâm đến tính bền vững của sản phẩm và thương hiệu. Tuy nhiên, các sản phẩm bền vững thường có giá cao hơn do chi phí nguyên liệu và quy trình sản xuất thân thiện với môi trường. Để khách hàng hiểu và sẵn sàng chi trả, mô hình doanh nghiệp bền vững cần có chiến lược truyền thông rõ ràng:
- Giải thích lý do giá thành cao hơn: Sử dụng các kênh truyền thông như website, blog hoặc mạng xã hội để giải thích vì sao sản phẩm của bạn có giá cao hơn nhưng lại đáng giá. Nếu khách hàng hiểu được giá trị mà họ đang nhận được, họ sẽ dễ dàng đưa ra quyết định mua hàng hơn.
- Hỗ trợ các hoạt động cộng đồng: Một cách hiệu quả để thu hút khách hàng là cam kết đóng góp một phần doanh thu vào các hoạt động xã hội hoặc môi trường. Điều này không chỉ tạo thiện cảm mà còn giúp thương hiệu xây dựng hình ảnh tích cực.
- Để khách hàng tham gia vào chiến lược bền vững: Doanh nghiệp có thể tổ chức các buổi thảo luận, khảo sát hoặc diễn đàn trực tuyến để khách hàng đóng góp ý tưởng. Khi họ cảm thấy mình là một phần của sự thay đổi, họ sẽ gắn bó với thương hiệu hơn.
Xây dựng mô hình doanh nghiệp bền vững không chỉ giúp tổ chức phát triển ổn định mà còn tạo ra giá trị lâu dài cho xã hội và môi trường. Khi cân bằng giữa lợi nhuận và trách nhiệm, doanh nghiệp sẽ nâng cao uy tín, thu hút khách hàng và duy trì lợi thế cạnh tranh. Đây không chỉ là xu hướng mà còn là chìa khóa để phát triển bền vững trong tương lai.
Có thể bạn quan tâm:
